Κοινωνική Προσφορά

Σημαντικότατη υπήρξε η κοινωνική προσφορά του Φοίνικα, ο οποίος συνέβαλε στην προκοπή της κερκυραϊκής κοινωνίας ποικιλοτρόπως, πράγμα το οποίο συντέλεσε στην αποδοχή του από αυτήν. Ο «Φοίνικας» ήταν και είναι παρών στα πνευματικά και καλλιτεχνικά δρώμενα της Κέρκυρας, αφού όλοι σχεδόν οι Φοινικείς ήταν ή είναι ενεργά μέλη των μεγάλων μουσικών σωματείων αλλά και ιστορικών πνευματικών σωματείων. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ένας Αδ⸫ εκ των μελετητών της Ιστορίας του Φοίνικα, ο Αδ⸫ Ι. Π., «Τον 19ο αιώνα τρεις ήταν οι πνευματικοί πυλώνες της Κέρκυρας: Η Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας, η Φιλαρμονική Εταιρία Κερκύρας και ο Φοίνιξ Κερκύρας.».

Κορύφωση αυτής της δραστηριότητας είναι η ίδρυση το 1881 της Καλλιτεχνικής Σχολής Κερκύρας. Πρόκειται καθαρά (διοικητικά και οικονομικά) για σωματείο με ιδρυτή και διαχειριστή τον «Φοίνικα», όπου παιδιά και ενήλικες διδάσκονται ζωγραφική, χαρακτική και γλυπτική.
Η Κέρκυρα έχει μια μακρά παράδοση στη Λογοτεχνία.
Πλείστοι πνευματικοί δημιουργοί της Κέρκυρας ήταν τέκτονες με τοπική αλλά και με διεθνή απήχηση.


Συνεισφορά στη Λογοτεχνία και την Φιλοσοφία

Προσωπικότητες από το χώρο των Γραμμάτων, των Τεχνών, της Επιστήμης, της Φιλοσοφίας, αλλά και της Οικονομίας και της Διπλωματίας ως μέλη του Φοίνικος συνεισέφεραν στην κερκυραϊκή και την ελληνική κοινωνικά ευρύτερα με το έργο τους και την εν γένει κοινωνική δράση τους, καθώς και την εθνική προσφορά τους.
Τέτοιες προσωπικότητες υπήρξαν ο Αντώνιος Δάνδολος, ο Σπυρίδων Βέγιας κόμης Βούλγαρης, ο Πρόεδρος της Ιονίου Βουλής Στέφανος Παδοβάς, o Ευστάθιος Φίλιππας ο βουλευτής Σωκράτης Κουρής ο Ριζοσπάστης Βουλευτής Χριστόδουλος Ποφάντης, οι οποίοι δεν διετέλεσαν απλώς βουλευτές της Ιονίου Βουλής, αλλά συνέβαλαν στην υπόθεση του μεγάλου οράματος της Ενώσεως της Επτανήσου με την Ελλάδα.

Ακολούθως, στο τομέα των επιστημών διέπρεψαν εκτός πολλών άλλων ο Ιωάννης Βαπτιστής Δελβινιώτης, ο Αθανάσιος Πολίτης, ο Άγγελος Κογεβίνας ο Ανδρέας Παπαδόπουλος – Βρεττός, ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος. Ο τελευταίος όπως και ο Πέτρος Κουαρτάνος, συνεκδότης των Ευρισκομένων του Σολωμού με τον Ιάκωβο Πολυλά και συγγραφέας της Εισαγωγής των ιταλικών έργων του Ποιητή, ο Λαυρέντιο Βροκίνης , ο Φλαμίνιο Λόλλι, ο Σπυρίδων Παπαγεώργιος, ο Πέτρος Βράιλας – Αρμένης και άλλοι προσέφεραν στα Γράμματα, στην Φιλοσοφία και δεν έπαψαν στιγμή να προσφέρουν στην Κέρκυρα και στην Ελλάδα ως μέλη ή διοικητικά στελέχη (πρόεδροι κ.λπ.) πολλών πνευματικών και καλλιτεχνικών ιδρυμάτων. Οι περισσότεροι Φοινικείς από τους προαναφερθέντες και αρκετοί άλλοι υπηρέτησαν την κοινωνία και μέσω της εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων. Το ίδιο παρατηρείται και στον τομέα της υγείας και της ιατρικής.


Συνεισφορά στην Υγεία –Ιατρική

Σημαντικό μέρος των αδ⸫ αδ⸫ του Φοίνικος προέρχονται από τον χώρο της Υγείας, τον οποίο και υπηρέτησαν.
Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν γιατροί, αρκετοί φαρμακοποιοί και λιγότεροι οδοντίατροι, κτηνίατροι και υπάλληλοι νοσοκομείου. Όλοι τους συνεισέφεραν στον Τεκτ⸫ , έθεσαν δε τις υπηρεσίες τους στη διάθεση της κερκυραϊκής κοινωνίας και της Ελλάδας.

Μερικοί συνεισέφεραν πολλά και στον ελληνισμό της Αιγύπτου, τη Βορείου Ηπείρου και της Κωνσταντινούπολης. Διακρίθηκαν στην επιστήμη τους, αλλά πιο πολύ ξεχώρισαν για την εθελούσια προσφορά τους στον άνθρωπο, πιστοί στο ανθρωπιστικό τεκτονικό τους καθήκον.

Από τους Φοινικείς αυτούς ενδεικτικά παρατίθεται ο Γεώργιος Ζαβιτσιάνος, ο οποίος αγωνίστηκε υπέρ της Κρητικής Επαναστάσεως, το 1891 υποστήριξε του Κερκυραίους Εβραίους (1891), διετέλεσε καθηγητής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινουπόλεως και πρωταγωνίστησε στην ίδρυση του Υπερτάτου Περιστυλίου (1883). Επίσης, ο Ιωάννης Βράιλας Αρμένης, γιατρός, συνιδρυτής με τον αδελφό του Πέτρο, τον Ανδρέα Μουστοξύδη και άλλους της Αναγνωστικής Εταιρείες (1836), πολέμιος με τον Ιάκωβο Πολυλά της ανθελληνικής προπαγάνδας από ιταλικούς κύκλους μέσω του συλλόγου «Ρήγας Φεραίος» και με έντονη κοινωνική και εθνική προσφορά. Ακόμα ο Χριστόδουλος (Χρήστος) Τσιριγώτης, γιατρός, διευθυντής του Φρενοκομείου Κερκύρας, ο Ιωάννης Παδοβάς, γιατρός οφθαλμολόγος, γιός του Στεφάνου Παδοβά, προέδρου της Ιονίου Βουλής κατά την Ένωση, με εθνική κοινωνία προσφορά και βουλευτής.

Ακολούθως ο Βλάσσης Γιαννόλας, γιατρός, ο Ιωάννης Βαπτιστής Δελβινιώτης, Φυσικός και καθηγητής στην Ιόνιο Ακαδημία, ο Αθανάσιος Μ. Πολίτης, γιατρός, λόγιος και μεταφραστής και καθηγητής, ο οποίος εισήγαγε την αλληλοδιδακτική μέθοδο στην εκπαίδευση. Ακόμη, ο Φωτεινός Πανάς διέπρεψε στην ανατομία, την εγχειρητική και την φυσιολογία του νευρικού συστήματος, διακρίθηκε ως καθηγητής Οφθαλμολογίας και χειρουργός στη Γαλλία και συνέγραψε πλείστα ιατρικά συγγράμματα. Επίσης, διακεκριμένοι υπήρξαν και ο Αύγουστος Κογεβίνας, γιατρός και καθηγητής ιατρικής, ο Αλκιβιάδης Αγιοβλασίτης, ο Ιάκωβος Τζανκαρόλος, ο Ιωάννης Τόμπρος, ο δρ. Βίκτωρ δε Σέμος, ο Δημήτριος Παπανικόλας Δρακάτος, Γεώργιος Τζανκαρόλος ο Γιάννης Μέλλιος, o, ο Γεώργιος Βλάσσης, Ιωάννης Κοσκινάς, o Σπυρίδων Γλυκιώτης, ο Ιωάννης Σπυρόπουλος, ο Ερωτόκριτος Κουρής. ο Αναστάσιος Κατέχης, ο Σπυρίδων Μαυρογιάννης και πολλοί άλλοι.


Συνεισφορά στη Μουσική

Κορυφαίος εκπρόσωπος ο Κερκυραίος συνθέτης και μέλος του «Φοίνικος Κερκύρας» Σπύρος Σαμάρας του οποίου ο Ολυμπιακός Ύμνος σηματοδοτεί την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Έτσι, κάθε τέσσερα χρόνια, ακούγοντας σε όποιο μέρος της Γης τελούνται οι αγώνες, τον δια χειρός Σαμάρα συντεθειμένο Ολυμπιακό Ύμνο, κάνουμε τον συνειρμό του τριπτύχου: Ελλάς – Κέρκυρα – «Φοίνιξ Κερκύρας».

Ως προς τους μουσικούς, μέλη του «Φοίνικος» υπήρξαν, ανάμεσα σε άλλους, ο Αλέξανδρος Γκρεκ, ο Γεράσιμος Ρομποτής και ο Σπύρος Δουκάκης. Μέλη της Στοάς υπήρξαν και οι αρχιμουσικοί της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας και μουσικοδιδάσκαλοι Αλέξανδρος Βλάχος, Vinceslao Bonicoli, Felice Coccorullo και Μάριος Φαρούγγιας, καθώς και οι αρχιμουσικοί της Φιλαρμονικής «Μάντζαρος» Λεωνίδας Ραφαήλοβιτς (στρατιωτικός αρχιμουσικός, μαθητής της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας και του αδ.·. Διονυσίου Ροδοθεάτου) και Enrico Crespo. Επίσης, ο σημαντικός στρατιωτικός αρχιμουσικός Ανδρέας Ζάιλερ μυήθηκε στον «Φοίνικα» κατά τη μακρά διαμονή του στην Κέρκυρα και στην Αθήνα μαζί με τον Κερκυραίο αρχιμουσικό αδ.·. Ιωσήφ Καίσαρη όρισαν εν πολλοίς τη μουσική ζωή της πρωτεύουσας. Τέλος, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η πρώτη ελληνόφωνη όπερα, «Ο υποψήφιος βουλευτής» (1867) είναι έργο δύο αδελφών του «Φοίνικος», του Σπυρίδωνος Ξύνδα (μουσική) και του Ιωάννη Ρινόπουλου (λιμπρέτο).


Συνεισφορά στα εικαστικά : Ζωγραφική και Γλυπτκή

O 19ος αι. και κυρίως η περίοδος μετά την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, το 1864, άνοιξε ένα καινούργιο κεφάλαιο στην κερκυραϊκή τέχνη, δίνοντας νέα ερεθίσματα και δημιουργώντας ένα νέο πλαίσιο για την άνθιση της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Οι καλλιτέχνες προσανατολίζονται για σπουδές και στην Αθήνα, ενώ δεν παύουν και οι μετακινήσεις για τον ίδιο λόγο σε ευρωπαϊκές πόλεις. Η σύνδεση με τα ευρωπαϊκά κέντρα, οι σπουδές σε αυτά και η γνωριμία των καλλιτεχνών με τα σύγχρονά τους ρεύματα δημιουργεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται η ζωγραφική και η γλυπτική.

Σπουδαίοι αδελφοί ζωγράφοι και γλύπτες διακρίθηκαν την εποχή αυτή, όπως ο γλύπτης Κοσμάς Απέργης με σπουδές στο Σχολείο των Τεχνών, ο ζωγράφος Πέτρος Παυλίδης Μινώτος, ο οποίος ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη ζωγραφική στην Ιταλία και διακρίθηκε στην ελαιογραφία, την λιθογραφία και την γυμνογραφία, ο Napoleone Genovesi, ζωγράφος και σύμβουλος της Βασιλικής Ακαδημίας και της Καλών Τεχνών της Βενετίας· ακόμη, ο τοπιογράφος Σπυρίδων Σκαρβέλης, ο οποίος παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής αρχικά στην Καλλιτεχνική και Βιοτεχνική Σχολή της Κέρκυρας και αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στην Τεργέστη και τη Ρώμη · επίσης, ο ζωγράφος Σπύρος Πιζάνης με σπουδές στη Ρώμη και στη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών και ο υδατογράφος Άγγελος Γιαλλινάς, απόφοιτος της Καλλιτεχνικής Σχολής της Κέρκυρας, καθώς και Σχολών της Βενετίας, της Νεάπολης και της Ρώμης, και, τέλος, ο ζωγράφος, χαράκτης, γλύπτης και φωτογράφος Αυγουστής Κόλλας με σπουδές στη Μπολώνια.


Συμβολή στη Νυχτερινή Σχολή Κέρκυρας

Επιπλέον, η Στοά είχε ενεργό συμμετοχή στη λειτουργία της Νυκτερινής Σχολής Κερκύρας, η οποία συνετέλεσε στην καταπολέμηση του αναλφαβητισμού κατά τα μεταπολεμικά χρόνια, καθώς και σε νεώτερες εποχές στην Αντικαρκινική Εταιρία. Στο ευρύτερο πλαίσιο της κοινωνικής παρουσίας του Φοίνικος πρέπει να προσμετρηθεί και η συγκέντρωση χρημάτων για την ενίσχυση των προσφύγων της Κρητικής Επανάστασης του 1867, η παρέμβασή του για τον κατευνασμό των παθών στα γεγονότα που συντάραξαν το νησί το 1891 και η διαμαρτυρία του σε διεθνές επίπεδο για την κατάληψη της Κέρκυρας το 1923.

Πέρα από το αυτονόητο και συνεχιζόμενο τεκτονικό καθήκον της αγαθοεργίας και της συνδρομής προς άπορους Κερκυραίους και φιλανθρωπικούς οργανισμούς, ο “Φοίνιξ Κερκύρας” έχει επιδείξει κοινωνική, καίτοι σιωπηλή, παρεμβατικότητα σε διάφορους τομείς. Μέλη του αποτελούν διαχρονικά ενεργές προσωπικότητες στα φιλαρμονικά σωματεία της πόλης και στα πνευματικά ιδρύματα του νησιού.